چرا ایران اکنون بر استمرار گفتگوها با طالبان تاکید دارد؟ - اسپند دود کن

به گزارش اسپند دود کن، ایران در راستای اهداف سازنده و احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان، سعی نموده با استمرار مذاکرات، طالبان را به سمت برقراری صلح در سایه خروج نیروهای فرا منطقه ای راهنمایی کند.

فاطمه شریفی کارشناس بین الملل در گزارشی تحلیلی برای اسپند دود کن نوشت: پس از حملات 11 سپتامبر سال 2001 در آمریکا که گروه القاعده مسئولیت آن را برعهده گرفت، آمریکا از گروه طالبان خواست اسامه بن لادن رهبر القاعده را که در افغانستان بسر می برد، تحویل دهد که با پاسخ منفی طالبان روبرو شد. آمریکا به همین بهانه در پائیز سال 2001 علیه طالبان که تقریبا سراسر افغانستان را در کنترل خود داشت، حمله کرد و در همدستی با نیروهای داخلی موسوم به نیروهای ائتلاف شمال، این گروه را سرنگون کرد.

از آن موقع تا کنون جنگ خونین میان نیروهای آمریکایی، گروه طالبان و نیروهای امنیتی افغانستان در جریان بوده و این طولانی ترین جنگ تاریخ آمریکا خوانده شده است.جنگ 19 ساله ای که در پس حمله آمریکا شکل گرفت و نه تنها صلح را برای این کشور ارمغان نیآورد، بلکه جز ویرانی و آمار بالای تلفات، چیزی در پی نداشت. نهایتا آمریکایِ خسته از جنگ و شکست خورده به پای میز مذاکره آمد و پس از 18 ماه بحث و جدل بر سر خروج از خاک افغانستان با طالبان به توافق رسید؛ توافقی به نفع طالبان که این گروه را به یک مدعی مشروع قدرت در کابل ارتقاء داد.

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان این توافق را سند تسلیم آمریکا قلمداد می نماید و در این باره می گوید: اشغالگران آمریکایی اصلا نباید به افغانستان حمله می کردند. ولی این کار را کردند و تبعات آن را به گردن دیگران انداختند. اکنون و پس از 19 سال تحقیر، آمریکا شکست خودش را بزک می نماید. خواه در افغانستان، سوریه، عراق و یا یمن، مشکل ایالات متحده است. ایالات متحده، منطقه را ترک خواهد نمود در حالی که آشفتگی های عظیمی را از خود به یادگار خواهد گذاشت.

ملا برادر رهبر گروه طالبان نیز با تاکید بر ویرانی های به جای مانده ناشی از حضور آمریکا، گفت: آرزو دارم با خروج نیروهای خارجی از افغانستان، صلح به این کشور بازگردد. از همه دعوت می کنیم برای ارزش های صلح در کنار هم قرار بگیریم. رئیس دفتر سیاسی طالبان نیز در این باره اضافه نمود: پدران ما یک صد سال پیش با شکست انگلیس و سی سال پیش هم با شکست روسیه شاهد چنین روزی بودند. او همچنین گفته است که امیدوار است بحران سیاسی کنونی انتخابات به زودی حل گردد تا افغانستان بتواند تیم مذاکره کننده همه شمول را برای شرکت در مذاکرات بین الافغانی ایجاد کند. به دنبال این رویکرد، ایران نیز به دلیل نیات صلح طلبی و عدم سلطه گری نسبت به کمک به دولت افغانستان از راه مذاکره و مصاحبه ابراز تمایل نموده تا به فرمول برای صلح و ثبات دست یابند.

اما آیا تاکید ایران بر استمرار مصاحبهها با طالبان بدین معنی است که با قرائت افراطی و خشونت طلبانه طالبان از اسلام موافق است؟ آیا ایران خون دیپلمات های خود در مزار شریف را به طالبان بخشیده است؟

قطعا پاسخ منفی است، اما در این باره باید متذکر شد که تهران نیک می داند که طالبان به عنوان یک گروه افغان یک حقیقت انکار ناپذیر هست و نمی توان افغانستان را بدون حضور این گروه تصور کرد. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز ضمن صحه گذاشتن بر این مطلب گفت: غیرممکن است که طالبان در دولت آینده افغانستان هیچ نقشی نداشته باشند، اما این نقش نباید غالب باشد.

بنابراین ایران در راستای اهداف سازنده و احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان، سعی نموده با استمرار مذاکرات، طالبان را به سمت برقراری صلح در سایه خروج نیروهای فرا منطقه ای راهنمایی کند. چنانچه شاهد بودیم در مذاکرات پایانی بین طالبان و آمریکا، واشنگتن متعهد شد تا نیروهای خود را طی 14 ماه از خاک این کشور بیرون برد. با این وجود، این روزها کابل در بیم و امید است، چنانچه شاهد بودیم، در 19 اسفندماه، اشرف غنی به عنوان رئیس جمهور بر اساس اعلام کمیسیون انتخابات افغانستان و عبدا... عبدا... به عنوان رئیس دولت همه شمول که ادعای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری دارد، همزمان با هم مراسم تحلیف برگزار کردند و این کشور را وارد یک مرحله تازه از تنش های سیاسی نمودند. مسئله ای که خواه ناخواه باعث شکاف عمیقی در بین گروه های سیاسی افغان می گردد. آن هم در شرایطی که دستیابی به توافق صلحی پایدار در افغانستان تنها به وسیله مصاحبهی بین الافغانی با مشارکت همه گروه های سیاسی آن کشورامکان پذیر است و کابل مذاکرات با طالبان را در پیش دارد.

در چنین شرایطی است که ایران دست کمک به سمت همسایه خود دراز می نماید و با رعایت حسن همجواری و احترام به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی افغانستان، از هر تحولی که به صلح و ثبات در افغانستان کمک نماید، استقبال می نماید و از تلاشهایی که در این راستا تحت رهبری و مالکیت افغانها انجام پذیرد، حمایت می نماید. تهران امیدوار است بواسطه مصاحبههای بین الافغانی همه گروهها، در افغانستان دولتی بر سر کار بیاید که با همسایگان خود روابط محبت آمیز و برادرانه داشته و بتواند تروریسم را ریشه کن کند.

23/ 310 310